رةوتـى نويَطـةرى لة شيعـرى كورديـدا تويَـــذةر pdf

تفاصيل الدراسة

رةوتـى نويَطـةرى لة شيعـرى كورديـدا تويَـــذةر pdf
0

0المراجعات

رةوتـى نويَطـةرى لة شيعـرى كورديـدا تويَـــذةر pdf

ملخص الدراسة:

ثيَناسةى ثةخشانة شيعر/ لة بةرامبةر شيعردا، ئاخاوتنيَكى بةر رةهاية، كة كيَش و سةروا نايبةسيَتةوة، جياوازى لةطةلَ ئاخاوتنى زمانى دواندن (لغة التخاطب)ى رؤذانةدا، ئةم هونةريَكى ئةدةبيية لةو بالآترة، كة دةربرِى ئازارى دةروونى، ئةزموونى هزريية بةروونبيَذييةكى كاريطةر، شيَوازيَكى هونةرى جوان. شاعيرييةت بووةتة ضنينيَكى بينيى تايبةت لة زمانيَكى ثيَكاهةتةيى جياوازدا، بة ئاوةرِ نةدانةوة (صرف النظر) لة بابةتى كيَش و سةروا، ئةمرِؤ هؤنراوةى ثةخشانى لة دةشتاية شيعرى ثةخشانكراودا وةكو هةلَبةستى ثةخشان، كةلةثووريَكى هاوضةرخ، شويَنيَكى دةركةوتوو لة بةرهةمى ئةدةبيات و شاعيران لة سةرةتاى ئةم سةدةية تاوةكو ئةمرِؤ داطيركردووة.(*) نويَبوونةوة يان نويَكردنةوة، يان نويَطةرى دياردةيةكى بةردةوامة لة بوون (الكون) و سروشت و ذياندا وةكو رووداويَكى واقيعى و سروشتيَكى جيَطير. نويَبوونةوة طشتطريية، واتة هةموو جومطةكان دةطريَتةوة، قالَب، شيَوة، ناخ، هزر، دةروون .... نويَطةرى رةوتيَكى نةبرِاوةية، طةر رابطيريَت ثيَشكةوتن و ثةرةسةندن و طةشةكردن دةوةستيَت و بةوةش ذيان خامؤش دةبيَت و دةوةستيَت، كة كؤتايى هةموو شتةكانة، مانةوةى شتةكان لة تةمةنى خؤيان دا، لة كاتيَكدا دةوروبةر لة نويَبوونةوةداية ئةو ضيَذ و خؤشى و وةرطرتنةى ناميَنيَت و بةرةو مردن دةضيَت. لة رووى فةرهةنطييةوة سوودمةند نابين، ضونكة راظةى فةرهةنطى (نويَ New)ى كردوووة، هةروةها وشةى (Newfangled)يش هاتووة بة واتاكانى (نويَخواز، سةردةميانة، بةثيَى نويَترين شيَواز)(1), بةلآم لة رووى زاراوةوة، لة فةرهةنطة دريَذكراوةكانيشدا وةكو (المعجم المفصل)دا نةهاتووة(2). ئةوةى ئيَمة مةبةستمانة لةم تويَذينةوة ئةدةبييةدا، زاراوة و ضةمك و واتاى فراوانى ستراتيذيية لة نويَكردنةوةى يةكيَك لة رةطةزة طرنطةكانى ئةدةب، كة شيعرة. دةست رةنطيني داهيَنان و ثيَنووس و هةلَكشانى هزر و دووربينى دروست لة ثلان دانان و بةجيَهيَنانى كارى ئةدةبى و شيعرى وةكو ستراتيذييةتيَكى تايبةت بةم بوارة، بةلاى منةوة ستراتيذييةتى شيعر دةبيَت بة دوو لقةوة، يةكيَكيان ستراتيذييةتى شيعر بؤ شيعرة وةكو هونةر بؤ هونةر (ستاتيكا)، واتة بة ثيَشةوةبردنى شيَوط و شيَوازى شيعرى بة هةموو بةشةكانييةوة، كة سةرةكى ترينيان زمانة، زمانى شيعر بة ثةيرِةوكردنى بنةما و ريَسا و ياساى شيعر بة طويَرةى تةوذم (تيار)، كة لة قوتابخانة طةورةترة و قوتابخانة و شةثؤل و ريَبازى شيعرى بةثيَى سةردةمةكانى لةطةلأ هونةرى جوانكارى (ستاتيكا)دا. ستراتيذى هةم ثةيطيركردن و مةزراندنى (التزام و توظيف) شيعرة بةتايبةت و ئةدةب بةطشتى بة ذيانةوة، بة ذيانى كؤمةلَ و طةل و نةتةوة، ثيَوةست و ثةيطير كردنى شيعرة بة ميَذووةوة، وةكو ستراتيذييةتيَكى ميَذوويى رةوت دار، ئةو دةمة ئةدةب و شيعر دةبنة ئاويَنةيةكى بيَطةردى بالآنماى ميَذوويى طةلان و كيَشة دريَذخايةنةكانى ناو كؤمةلَطة. شاعير دةبيَتة طةواهيَكى بيَ لايةن و ديكومنت نووسيَكى راستطؤ لة شيَوازيَكى نويَى سةردةمدا. ئةو دةمة هةردوو ديكؤميَنتى شيعرى و ستراتيذييةت يةكدةطرن. شكؤيى و نةمرى بؤ شيعر تؤمار دةكةن، ئيَستاش شيعرة نةمرةكةى مةلا حةمدونى سالَى 1916م لة وةسفى جةنطى جيهانى يةكةم و دةرهاويَشتةكانى خؤى لة خؤى دا دوكيؤمنت و شيعريشة و هةروةها بؤ نموونةيةكى تر، هؤنراوةى (نةورؤزى) ثيرةميَردى سالَى 1948م(3)، ئةمانة ستراتيذييةتيان دارِيَذا، يةكةم بؤ نةهامةتييةكانى شةرِ و دووةم بؤ خةباتى نةثساوةى طةلانى عيَراق و طةلى كورد(4)، بةلآم لة بةرطيَكى نويَدا دارِيَذرايةوة لة ناوةرِؤكدا. ئةم تويَذينةوة بريتيية لة سيَ بةش، يةكةم (ميتؤد)ة، واتة هيَلَى طشتى و ستراتيذي (مةبةستى دوور)ة لة نويَطةرى دا، كة بريتيية لة ثيَناسة و ضةمك و سةرةتاكانى سةرهةلَدانى نويَطةرى لة جيهان دا، لة ئةمريكا و لة ئةوروثا و بةتايبةت ريَنيسانس و سةرهةلَدانى رؤشنطةرى وةكو نةخشةيةكى طشتى. تةوةرى دووةم رةوتى نويَبوونةوة لة ئةوروثا و دواجار لة ئيمثراتؤرييةتى عوسمانى و بةتايبةت ولآتانى عةرب و طةلانى رؤذهةلآت، كة كورد كةوتة ذيَر كاريطةريَتى نويَبونةوة و نويَكردنةوةى عوسمانى، يان شاعيران و ئةدةبياتى تورك.

خصائص الدراسة

  • المؤلف

    م.ي. حسيـن محمـود علـي

  • سنة النشر

    2014

  • الناشر:

    مجلة الاستاذ - جامعة بغداد

  • المجلد/العدد:

    المجلد 1 ، العدد 209

  • المصدر:

    المجلات الاكاديمية العلمية العراقية

  • الصفحات:

    الصفحات 753-768

  • نوع المحتوى:

    بحث علمي

  • اللغة:

    العربية

  • ISSN:

    2518-9263

  • محكمة:

    نعم

  • الدولة:

    العراق

  • النص:

    دراسة كاملة

  • نوع الملف:

    pdf

معلومات الوصول

0المراجعات

أترك تقييمك

درجة تقييم